HÜKÜM BAKIMINDAN HACCIN ÇEŞİTLERİ

Hac hüküm olarak, farz, vacip ve nafile olarak üç çeşittir. Ömürde bir defa haccetmek farz, adak olarak haccetmek, veya başlandıktan sonra yarım kalan haccı kaza etmek, vacip, bunların dışında yapılan hacda nafile olur. Çocukların yapıkları hac ile büyüklerin ikinci ve daha sonra yapacağı her hac nafiledir.

YAPILIŞ ŞEKLİ BAKIMINDAN HACCIN ÇEŞİTLERİ

Eda ediliş cihetiyle hac üç kısma ayrılır. İfrad haccı, Temettu haccı ve Kıran haccı.

a) İfrad Haccı

İfrad haccı umresiz yapılan hacdır. Sadece hac ibadeti yapıldığı için tek hac anlamında bu isim verilmiştir. Hac ayları içinde hac amellerinden önce umre yapmayıp sadece hac niyetiyle ihrama girip hac menasikini eda edenler ifrad haccı yapmış olurlar.

b) Temettû Haccı

Temettu istifade etmek yararlanmak anlamına gelir.Aynı yılın hac aylarında iki ayrı ihramla umre ve hac yapılırsa bu hacca temettu haccı denir.Temettu haccında umre ve hacc ayrı ayrı ihram ve niyetle yapılır.

c) Kırân Haccı

Kırân haccı umre ve hacca bir ihramla niyetlenip eda etmektir. Umre ve hac tek ihramla yapıldığı için “birleştirmeli hac” anlamında bu isim verilmiştir. İkisine birden niyetlenip umreyi eda ettikten sonra ihramdan çıkmadan aynı ihramla haccı da eda eden afâkîler kırân haccı yapmış olurlar.

 

TEMETTÛ VE KIRAN HACLARININ ŞARTLARI

1.Hacceden kişi Âfaki olmalıdır. Harem ve hill bölgelerinde ikamet edenlerin temettu ve kıran haccı yapmaları caiz değildir. Hac aylarından önce Mekke’ye gidip hac günlerine kadar orada kalan âfakilerde bu konuda aynı hükme tabiidir. Bunlardan haccedecek olanların, o yıl hac ayları girdikten sonra umre yapmamaları gerekir. Yaptıkları takdirde isaet etmiş olurlar. Şükür kurbanı değil, ceza kurbanı keser.

2.Umre ve Hac  her ikisi aynı yılın hac aylarında olmalıdır. Şayet umre hac aylarından önce yapılmışsa yapılan hac İfrad olur.

3.Hac aylarında yapılan umreden sonra “Sahih İlmâm” olmamalıdır.

Sahih İlmâm: Hanefilere göre umre ile hac arasında herhangi bir sebeple memlekete dönmekle, Şafiilere göre ise, mikat sınırları dışına çıkmakla gerçekleşir. Hanefilere göre Umre ile hac arasında memleketine dönen Şafiilere göre mikat sınırları dışına çıkan kimse, dönüşte tekrar umre yapmazsa yaptığı hac, İfrad olur. Kıran haccında umreden sonra ihramdan çıkılmadığı için umre ile hac arasında ister mikat dışına çıksın ister memlekete veya başka bir yere gidilsin kıran haccı ifrada dönüşmez.

Bu üç nevi hacdan hangisi yapılırsa yapılsın hac farizası eda edilmiş olur.

Bütün ibadetlerde olduğu gibi Hac ibadetinde de fazilet ve sevap her hangi bir hac türünün yapılmış olmasında değil, hac ibadeti esnasında gösterilen gayret, samimiyet, huzur, huşu ve ihlâsdadır.